मेरा व्यायाम प्रेरणाहरूःसपना व्यास र अदिति गुरुङ

शारीरिक स्वास्थ्य र तन्दुररुस्तिका लागि व्यायाम दैनिकजीवनकाे एक प्रमुख अङ्ग बनीसकेकाे छ । हिजाेअाज हरेक सचेत व्यक्तिहरू कुनै न कुनै प्रकारकाे व्यायाम गरीरहेका देखिन्छन् । पुरूष र महिला दुबैले  हिजाेअाज अाफ्नाे शारीरिक तन्दुरुस्ति र स्वास्थ्यकाे लागि व्यायामलार्इ समय छुट्याएका हुन्छन् । 

अाज लेख्दैछु यस्तै दुर्इ जना महिलाहरूकाे बारेमा जसले व्यायामलार्इ अाफ्नाे लगन बनाएका छन् । नियमित व्यायामका साथसाथै खानपानमा  विशेष ध्यान दिएकै कारणले यी दुबैले अाफ्नाे शारीरिक कायापलट मात्र हैन धेरै अरूलार्इ प्रेरणा पनि दिएका छन् ।

भारतकाे गुजरात राज्यस्थित अहमदाबादमा बस्ने  सपना व्यास कुनैबेला ८६ केजी  थिइन् । व्यायाम प्रतिकाे अाकर्षणले उनलार्इ ५३ केजीकी तन्दुरुस्त मात्रै बनाएन व्यायाम र पाेषणमा गम्भीर अध्ययन गर्ने समेत बनायाे । यसै लगनले गर्दा पाेषणमा  पिएच् डी गरेकी व्यास हाल एक चर्चित व्यायाम तथा पाेषण प्रशिक्षक हुन् ।

यसैगरी नेपालकाे पाेखरा निवासी अदिति गुरुङ  मात्र तीनवर्ष अघि ९० केजी थिइन् । तन्दुरुस्त हुन व्यायाम थालेकी अदिति हाल ६० केजी भएकी मात्रै हाेइनन् अाफैमा एक प्रमाणपत्र प्राप्त व्यायाम प्रशिक्षक पनि भैसकेकी छन् । अध्ययनले पेडियाट्रिक नर्सिङकी विशेषज्ञ गुरुङ पाेखरा विश्वविद्यालयकी उपप्राध्यापक हुन् ।

सपना र अदितिकाे परिश्रम र सफलताकाे कथाबाट मैले चाहिँ निरन्तर प्रेरणा लिएकाे छु । यदि तपार्इँ पनि चाहनुहुन्छ भने सपना व्यासकाे फेसबुक तथा इन्स्टाग्राम र अदिति गुरूङकाे फेसबुक तथा इन्स्टाग्राममा गएर व्यायाम र पाेषण सम्बन्धि थप जानकारी र प्रेरणा लिन सक्नुहुन्छ ।

(चित्रः सपना र अदितिकाे इन्स्टाग्रामबाट पूर्व अनुमतिका साथ प्रकाशित )

प्रेमरहस्य (हरिभजन)

हे हरि...

म त  तिम्रै प्रेममा परेँ नि

संसारका दुःख संसारका पीडा

यसैमा भुलेँ नि

हे हरि...

राधा र मीराले पिएथे प्याला

मलाइ नि पिलाउ नन्दका लाला

तिम्रै प्रेममा लपक्कै परेँ नि

हे हरि...

प्रेमकाे डाेरी बाट्दा बाट्दै

न छुट्टी चाय्याे न विदा चाय्याे नि

म त हरि यसैमा भुलेँ  नि

हे हरि...

घर छ मेराे, घर् छैन मेराे
जाँ बसे पनि भर् छैन मेराे
फैलिएँ म त संसारै भरी नि

हे हरि...

तिमी त बस्याै मन् भित्र मेरा
(हरि तिम्लाइ) घर् किन चाय्याे नि
म त हरि कता पाे बस्नु नि

हे हरि...

अाकाश् र धर्तीले पुग्दैन तिम्लाइ
थपक्कै मेराे मनमा अाउनु नि

अनि बस्नु ढली र मली निहे हरि...

छु भने छैन, नभए छु म
बन्नेछु मै पनि
हरि!तिम्राे चरणकाे धूलाे नि 

हे हरि...

बेनामकृत रामूजे इश्कमा अाधारित । मेरा प्रिय मित्र सबिन एकतारे र अाबिदा परवीनलार्इ विशेष धन्यवाद । 

गिरिधर मिश्र(रामभद्राचार्य)काे कथा

सन् १९५० जनवरि १५का दिन भारत उत्तर प्रदेशकाे जाैनपुर जिल्ला अन्तर्गत शांडिखुर्द नामक गाउँमा संस्कृत भाषाका पण्डित राजदेव मिश्र  र माता शचीदेवीकाे घरमा एक बालककाे जन्म भयाे । उनकाे नाम गिरिधर मिश्र भनेर राखियाे । बालक गिरिधरकाे २ महिनाकै उमेरमा गलत उपचारका कारण दुबै अाँखाकाे ज्याेति नष्ट भयाे । अाधुनिक तथा परम्परागत उपचारका अनेक उपाय गर्दा पनि उनकाे अाँखाकाे ज्याेति फर्कन सकेन । त्यसैले  त्यसपछि न त उनले कहिल्यै अक्षर पढ्न नै सके न त लेख्न नै । बालककालदेखि नै एकपटक सुनेपछि कण्ठस्थ भैहाल्ने गुणका कारण उनले ब्रेललिपि पनि  सिकेनन् । उनले सुनेर पढ्छन् भने बाेलेर अरूलार्इ लेखाएर काम चलाउँछन्। सानै उमेरमा गिरिधर मिश्रले अाफ्ना पितामहबाट सुनेरै १५ दिनमा गीता (७०० श्लाेक)र ६० दिनमा रामचरितमानस (१०,९०० चाैपार्इ) कण्ठस्थ गरे । सत्र वर्षकाे उमेरसम्म कुनै अाैपचािरक शिक्षा नलिए तापनि उनले रामायण, महाभारत, भागवत, वेद, उपनिषद् अादि अनेक ग्रन्थ पढीसकेका थिए । उनका मातापिताकाे उनलार्इ कथावाचक बनाउने मन थियाे ।  तर गिरिधरले अाैपचािरक शिक्षा प्राप्त गर्न मन गरे । सत्र वर्षकाे उमेरमा उनी सम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वविद्यालय वाराणसीमा प्रविष्ट भए । त्यहाँ चारवर्ष पढेपछि  उनले उत्तरमध्यमा  (प्रमाणपत्र तह)उत्तीर्ण गरे । संस्कृत व्याकरणका अतिरिक्त हिन्दी, अंग्रेजी, इतिहास र भूगाेल उनका विषय  थिए । त्यसपछि उनले औपचारिक रूपमा व्याकरण विषयमा १९७४मा शास्त्री (स्नातक) र १९७६मा अाचार्य (स्नातकाेत्तर) पढेर विश्वविद्यालय प्रथम भए तापनि उनकाे अद्वितीय क्षमता देखेर विश्वविद्यालयले उनलार्इ एकै पटक विश्वविद्यालयमा पढार्इ हुने सबै विषयकाे अाचार्य उपाधि प्रदान गर्याे । उनले १९८१ मा र १९९७ मा सम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वविद्यालय वाराणसीबाटै उनले पाणिनीय व्याकरण विषयमै विद्यावारिधि तथा वाचस्पति (डी लिट्) उपाधि समेत प्राप्त गरे । विद्यावारिधि पछि उनलार्इ साेही विश्वविद्यालयमा व्याकरण विभागकाे अध्यक्ष हुन अाग्रह गरियाे तर धार्मिक जीवन बिताउन रूचाउने भन्दै उनले त्याे प्रस्तावलार्इ अस्वीकार गरे । उनले वैष्णव रामानन्द सम्प्रदायकाे दीक्षा लिए र गिरिधर मिश्रबाट रामभद्रदास हुँदै रामभद्राचार्य भए ।  हिन्दी र संस्कृत का अतिरिक्त उनी धाराप्रवाह अंग्रेजी, फ्रेन्च, भाेजपुरी, मैथिली, गुजराती, उडिया पञ्जाबी, अबधि, मगधि, ब्रज आदि  भाषामा अधिकार राख्दछन् । उनका काव्य तथा शास्त्रका विषयमा अनेक भाषामा ५० भन्दा बढी पुस्तक प्रकाशित छन् ।  उनले सामाजिक सेवाकाे लागि चित्रकुटमा  तुलसी पीठ र जगद्गुरु रामभद्राचार्य विकलाङ्ग विश्वविद्यालय पनि खाेलेका छन् । याे विश्वविद्यालयमा दृष्टि, श्रवण, चलन, र मानसिक सबै विकलाङ्गता भएका  विद्यार्थीहरूलार्इ अलग अलग विभिन्न विषयमा उच्च अध्ययनकाे सुविधा छ । विश्व भरिमै विकलाङ्गहरूका लागि यो पहिलो विश्वविद्यालय हो ।  विद्यार्थी जीवनमा अनेक स्वर्णपदक जितेका उनले एकपटक अाचार्यकक्षामा पढ्दै गर्दा (१९७५-७६) नयाँ दिल्लीमा अायाेजित अखिलभारतीय संस्कृत सम्मेलनमा संस्कृतका अाठ शास्त्रमा विद्वत्ता प्रदर्शन गरे बापत दिइने अाठमध्ये  व्याकरण, सांख्य, न्याय, वेदान्त र संस्कृतश्लाेकअन्ताक्षरी गरी पाँच विधामा स्वर्णपदक जितेका  थिए । पदक दिँदै गर्दा उनकाे विद्वत्ताबाट प्रभावित त्याे बेलाकाे भारतकी सर्वशक्तिमान प्रधानमन्त्री इन्दिरा गान्धीले उनलार्इ अाफ्नाे खर्चमा अमेरिका अाँखाकाे  उपचार गर्न पठाउने प्रस्ताव गरिन् । गिरधर मिश्रले इन्दिरा गान्धीकाे प्रस्तावलार्इ तलकाे श्लाेकमै उत्तर दिँदै अस्वीकार गरिदिए ।   किं दृष्टव्यं पतितजगति व्याप्तदोषेऽप्यसत्ये मायाचाराव्रततनुभृतां पापराजद्विचारे । दृष्टव्योऽसौ चिकुरनिकुरैः पूर्णवक्त्रारविन्दः पूर्णानन्दो धृतशिशुतनुः रामचन्द्रो मुकुन्दः ॥

याे (चर्मचक्षुले देखिने) पतित संसारमा के नै छ र हेर्नु ? असत्य, दाेषैदाेष, क्षुद्रमान्छेका विवाद, छल, र पापाचारदेखि बाहेक ? हेर्नु नै छ भने त (दीव्यचक्षुले अाफ्नै मनमा )सुन्दर बालककाे स्वरूप लिएका घुम्रिएकाे कपालले मुखारबिन्द ढाकेका सच्चिदानन्दस्वरूप तारणहार श्रीरामलार्इ पाे हेर्नु ! चित्रहरूः विकिमिडिया कमन्स

भेडागोठालो र अर्थशास्त्री (बाेधकथा)

कुनै समयमा एउटा गाेठालाे अाफ्ना भेडाहरूकाे विशाल बथानका साथ चरन तर्फ गैरहेकाे  थियाे । यस्तैमा विपरीत दिशाबाट एउटा मान्छे अाएर गाेठालाेलार्इ भन्याे -
"हेर गाेठाला! तिम्राे याे विशाल बथानमा कति भेडा छन् भनेर म नगनीकन ठ्याक्कै भन्नसक्छु नि!"
"हाे र ?" गाेठालाले अचम्म मान्दै साेध्याे, "तिमीले ठ्याक्कै मिलायाै भने म तिमीलार्इ एउटा भेडा उपहारमै दिन्छु!"
"लाै भन त! तिम्राे बथानमा ८८४ भेडा छन् हाे कि हाेइन ?" त्याे मान्छेले भन्याे ।"अाेहाे तिमीले त ठ्याक्कै पार्‍यौ!, एउटा भेडा राेजेर लैजाऊ" गोठालाले चकित पर्दै भन्यो ।
त्यो मानिसले रोजेर एउटा जन्तु काँधमा हालेर लैजान खोज्दै थियो, गोठालाले भन्यो, "सुन त! म पनि तिम्रो पेशा नसोधिकन नै भन्नसक्छु नि!, तिमी पक्कै पनि अर्थशास्त्री हुनुपर्छ, होइन त? "
अब छक्क पर्ने पालो त्यो मान्छेको थियो, उसले उदेक मान्दै सोध्यो-"हो, म अर्थशास्त्री नै हुँ, तर तिमीले कसरी ठ्याक्कै पार्‍यौ? मैले भेडाको संख्या ठ्याक्कै मिलाएकाले होला हैन?"
"हो शङ्का त मलाई त्यतिबेलै लागेको हो तर जब तिमीले मेरो कुकुर रोजेर काँधमा हाल्यौ, त्यसपछि मलाई पक्का भयो।" गोठालाले जबाफ दियो ।

(चित्रः विकिमिडिया कमन्स)